Bệnh vẩy nến là một rối loạn da thường gặp. Bệnh nhẹ chỉ xuất hiện ở một vài vị trí nhưng trường hợp nặng, bệnh có thể lan rộng toàn thân khiến bệnh nhân mặc cảm, xấu hổ. Bệnh vẩy nến cho đến nay vẫn chưa có phương pháp chữa trị dứt điểm.
Bệnh vẩy nến là gì?
Bệnh vẩy nến là một rối loạn da thường gặp. Bệnh tạo nên những mảng lớn màu đỏ tía, tróc vẩy trên da. Vẩy màu trắng bạc xếp nhiều lớp, dễ tróc. Những mảng này dầy, thường ở khuỷu, đầu gối và da đầu, nhưng cũng có thể gặp ở những nơi khác. Khi cạo vào mảng này vẩy tróc ra từng phiến mỏng và có cảm giác như cạo vào thân cây đèn cầy nên có tên là bệnh vẩy nến.
Những trường hợp nhẹ, bệnh chỉ ở một vài vị trí. Trong trường hợp nặng, bệnh lan rộng toàn thân. Bệnh nhân có thể mặc cảm, xấu hổ khi có mảng vẩy nến ở những vùng cơ thể mà người khác nhìn thấy.
Tình hình mắc bệnh vẩy nến hiện nay như thế nào?
Bệnh hiện nay khá thường gặp chiếm khoảng 1,5-2% dân số. Bệnh có tính di truyền (cha hoặc mẹ bị bệnh thì 8,1% con bị bệnh. cả cha và mẹ bị bệnh thì 41% con bị bệnh).
Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi và đa số khởi phát bệnh từ 20-30 tuổi. Bệnh xuất hiện ở 2 phái nam và nữ tương đương nhau.
Về chủng tộc, bệnh xuất hiện ở mọi chủng tộc và theo ghi nhận thì tần suất mắc bệnh thấp ở người Nhật, Tây Ấn, Eskimo và rất thấp ở người da đỏ châu Mỹ.
Nguyên nhân gây bệnh là gì?
Hiện tại người ta chưa biết chính xác nguyên nhân của bệnh. Da trở nên đỏ và dày là vì các tế bào da tăng trưởng nhanh hơn bình thường. Do vậy không có đủ thời gian để các tế bào tróc ra, nên chúng xếp chồng chất lên nhau tạo thành những mảng da dầy, tróc vẩy.
Những yếu tố nào có thể khiến bệnh nặng thêm?
Stress, chấn thương và nhiễm trùng có thể làm cho bệnh trở nặng. Một số thuốc cũng làm bệnh xấu hơn bao gồm lithium, vài loại hạ áp (như ức chế beta, ức chế men chuyển), vài loại kháng viêm non-steroid (như ibuprofen)
Bệnh có thể điều trị khỏi không?
Hiện nay bệnh vẩy nến vẫn chưa điều trị khỏi hoàn toàn nhưng nếu điều trị đúng thì có thể kiểm soát được bệnh. Các phương pháp điều trị bệnh hiện nay nhằm:
- Kiểm soát triệu chứng ngứa, đóng vảy và đau khớp
- Giảm diện tích da bị tổn thương
- Làm sạch vùng da có mảng vẩy nến, đẩy lui bệnh
- Phòng ngừa các biến chứng như vẩy nến toàn thân, ban đỏ da, biến dạng khớp
- Giảm thiểu hoặc loại trừ những tác động tâm lý bất lợi do bệnh gây ra
- Ngăn ngừa tái phát.
Hiện nay bệnh được điều trị bằng những phương pháp nào?
Hiện nay có nhiều cách điều trị, bác sĩ sẽ quyết định phương pháp nào là tốt nhất cho bệnh nhân. Bước đầu tiên, bệnh nhân nên giữ ẩm da bằng các sản phẩm không cần kê toa. Sau đó bác sĩ thường cho thuốc dạng kem, mỡ, dung dịch hay gel (gọi chung là thuốc bôi) để bôi lên vùng da bệnh. Có thể bôi trước khi đi ngủ, bọc vùng da này lại bằng một tấm chất dẻo (ví dụ như Saran Wrap).
Nếu không đáp ứng với các thuốc bôi này, bác sĩ sẽ kê toa một loại thuốc mới dùng đường chích. Thuốc này dùng trong vẩy nến trung bình và nặng. Các loại dầu gội đặc biệt (shampoo) dùng cho vẩy nến da đầu và trong trường hợp nặng hơn thì sử dụng thuốc đường uống.
Một phương pháp điều trị khác là dùng tia cực tím. Ánh sáng mặt trời có tác dụng tốt trong bệnh vẩy nến, nhưng không nên phơi nắng quá lâu bởi vì nếu để da bị bỏng nắng, bệnh sẽ trở nặng. Vì vậy nên dùng thuốc chống nắng trên những vùng da bình thường, đặc biệt là mặt.
Vẩy sẽ tróc ngay sau khi bắt đầu điều trị. Sẽ mất khoảng 2 – 6 tuần để những chỗ da dày trở lại bình thường trong khi màu đỏ có thể kéo dài vài tháng. Bệnh vẩy nến chỉ giảm chứ không khỏi hẳn. Sau một thời gian sử dụng một loại thuốc nào đó, bệnh sẽ “lờn” với điều trị, nghĩa là thuốc này không còn hiệu quả nữa. Lúc này bác sĩ của bạn sẽ chuyển sang loại thuốc hay phương pháp điều trị khác.
Những biện pháp giúp điều trị bệnh hiệu quả, tránh làm bệnh nặng hơn và hạn chế tái phát
Bệnh vẩy nến ở từng bệnh nhân được xử trí theo những cách khác nhau. Vì vậy bệnh nhân nên biết rõ bệnh của mình và tìm cách tránh các yếu tố làm nặng thêm bệnh. Hiểu rõ những biện pháp điều trị khác nhau để cùng thảo luận với bác sỹ về các biện pháp điều trị thích hợp.
Tránh các yếu tố có thể làm cho bệnh trở nặng như: stress, chấn thương và nhiễm trùng. Không nên dùng một số thuốc làm bệnh xấu hơn bao gồm lithium, vài loại thuốc hạ huyết áp như ức chế beta, ức chế men chuyển… hoặc các loại thuốc kháng viêm non-steroid như ibuprofen…
Thảo luận với bác sỹ về tiền sử, bệnh sử và tình trạng hiện tại của mình. Thông báo cho bác sỹ về tất cả các thuốc, dược thảo, vitamin, những trị liệu được gọi là trị liệu tự nhiên đã hoặc đang dùng và những dị ứng thuốc hoặc tác dụng phụ với thuốc.
Nên tuân thủ đúng chế độ điều trị vì tuân thủ không tốt là nguyên nhân thường thấy trong những trường hợp có kết quả điều trị không hiệu quả. Nếu đang dùng thuốc uống thì cần đảm bảo thuốc không bị hết vì ngưng uống thuốc đột ngột sẽ làm giảm hiệu quả điều trị. Nên tuân thủ chế độ điều trị bằng tia cực tím vì việc điều trị đều đặn sẽ giúp tìm ra liều điều trị thích hợp một cách nhanh chóng.
Thảo luận với bác sỹ các tác dụng phụ của các phương pháp điều trị và cách hạn chế hoặc loại bỏ chúng. Nhiều bệnh nhân từ bỏ những phương pháp điều trị hiệu quả vì sợ những tác dụng phụ. Tuy nhiên tất cả các phương pháp điều trị đều được theo dõi. Vì vậy nếu được theo dõi tốt bởi chính bệnh nhân và bác sỹ, những tác dụng phụ có thể được hạn chế hoặc loại bỏ sớm.
Vẩy nến là một bệnh lý kéo dài nên cần sẵn sàng cho việc điều trị dài hạn. Bệnh nhân nên xây dựng một lối sống lành mạnh: không hút thuốc, hạn chế rượu, ngủ đủ giấc 6 - 8 giờ/ngày và ngủ sớm, tập thể dục đều đặn 3 lần/tuần, chế độ ăn giàu rau quả, giữ cân nặng và giảm cân nếu bị béo phì.
Bệnh nhân cũng không nên xa rời các quan hệ trong cuộc sống như gia đình, bạn bè, thú vui và tránh để bệnh vẩy nến ám ảnh. Điều trị vẩy nến cần có thời gian nên hãy để cuộc sống tiếp tục tự nhiên bằng cách cố gắng tìm kiếm sự cân bằng và hoà mình vào cuộc sống.
Nguồn: Medinet.hochiminhcity